Weblog | Sijmen Ruwhof

De komende Tweede Kamerverkiezingen in maart 2021 zijn wederom wéér te hacken via optelcomputers die vertrouwd worden zonder handmatige nacontrole.

Stichting Tegen Hackbare Verkiezingen schrijft brandbrief
Om hiervoor nogmaals voor het vierde jaar aandacht te vragen, heb ik de Stichting Tegen Hackbare Verkiezingen opgericht. Gisteren hebben we vanuit de stichting onze uitgebreide rapportage (pdf) gepubliceerd over de problemen, en wat daaraan gedaan moet worden.

Ten opzichte van voorgaande jaren dat ik (in 2017, 2018 en 2019) en RTL Nieuws (in 2017 en 2018) de noodklok hebben geluid, zijn nu (in 2020) alle 14 hoogleraren cyber-security in Nederland het eens over de hackbaarheid van onze verkiezingen, en dat onafhankelijke nacontrole van de uitslag noodzakelijk is. De NOS heeft ons onderzoek overgenomen.

Reactie Kiesraad en Binnenlandse Zaken
De Kiesraad heeft naar aanleiding van ons onderzoek besloten extra controles uit te gaan voeren op de vaststelling van de herindelingsverkiezingen op 18 november in een aantal gemeentes. Het ministerie van Binnenlandse Zaken en de minister leggen de kritiek van de stichting en alle hoogleraren naast zich neer, en vinden het niet nodig om actie te ondernemen. Daardoor zullen gemeentes nog steeds op hackbare optelcomputers blijven vertrouwen tijdens de Tweede Kamerverkiezingen. 

Politiek zal minister ter verantwoording moeten roepen en de Kieswet laten aanpassen
De politiek is nu aan zet om de minister ter verantwoording te roepen en de Kieswet aan te laten passen, zodat gemeentes twee extra dagen de tijd krijgen om de verkiezingsuitslag handmatig bij elkaar op te gaan tellen. Met de handmatige optelling kan gecontroleerd worden of de optelsoftware niet gehackt is, en andersom kan de optelsoftware controleren of de handmatige optelling geen menselijke fouten bevat.

Interview door NPO Radio 1
Lara Rense van Nieuws & Co belde me op om hierover te praten:

Interview door NOS op 3
Casper Meijer van de NOS op 3 Tech Podcast belde me op:

Interview door SBS6
Vanuit SBS6 werd ook aandacht besteed aan het onderwerp:

Update 10 november 2020

VVD, CDA en SP stellen Kamervragen aan minister Ollongren (BZK)
Vandaag stelden VVD, CDA en SP Kamervragen naar aanleiding van de brandbrief van Stichting Tegen Hackbare Verkiezingen:

1. Kamervragen van Ronald van Raak (SP).
2. Kamervragen van Tobias van Gent (VVD), Jan Middendorp (VVD) en Harry van der Molen (CDA)

Update 19 november 2020

Minister schrijft Kamerbrief
De Kamervragen werden vandaag gezamenlijk beantwoord door minister Ollongren van Binnenlandse Zaken in een Kamerbrief. De minister laat in haar Kamerbrief blijken dat ze inmiddels de meerwaarde ziet van handmatige en/of onafhankelijke controle van optelsoftware en gaat dit proces verder laten uitwerken door de Kiesraad. Dat is een goede ontwikkeling.

De minister heeft in haar Kamerbrief echter géén garantie afgegeven dat de Tweede Kamerverkiezing in 2021 ook daadwerkelijk veilig en gecontroleerd zal gaan verlopen. Deze beslissing heeft de minister uitgesteld tot eind januari en wacht het (vrijblijvende) advies van de Kiesraad af: zeven weken voor de verkiezing.

Hopelijk is de optelcontroleprocedure (en benodigde wetgeving) op tijd gereed voor de Tweede Kamerverkiezingen in maart 2021.

Update 17 december 2020

Kamerleden in debat met minister
Vandaag vond in de Tweede Kamer een debat plaats met minister Ollongren van Binnenlandse Zaken over de wijziging van de Tijdelijke Wet Tweede Kamerverkiezing COVID-19.

Kamerleden van der Molen (CDA), Özütok (Groenlinks), Bosma (PVV) en Öztürk (DENK) stelden vragen aan minister Ollongren over oa. optelsoftware wat in de komende Tweede Kamerverkiezing ingezet wordt.

Bron video: vragen & antwoord

Na het debat is de wetswijziging van de Kieswet in verband met COVID-19 maatregelen aangenomen. De stichting deed navraag bij de Kiesraad en deze bevestigde dat de wetswijziging geen extra tijd voor gemeentes en hoofdstembureaus bevat om handmatig stemtotalen bij elkaar op te tellen in vergelijking met eerdere verkiezingen.

Het is nu tot medio januari afwachten wat het voorstel van de Kiesraad gaat worden om de optelsoftware te gaan controleren.

Websites die over ons onderzoek geschreven hebben: